"Адзіная" Расея

Расейскія выбары ў Дзярждуму прайшлі ў лепшых традыцыях "кіраванай дэмакратыі". Параўнаньня з сытуацыяй на Беларусі не абмінуў толькі лянівы. Заўважным сталася падабенства чорнага піяру ды рэпрэсіўных мэтадаў у адносінах да палітычных апанэнтаў. Але ёсьць і адрозьненьні. І галоўная - у аб'ёме фінансавых сродкаў, якімі валодаюць ўладныя колы дзьвюх дзяржаваў. Таксама варта адзначыць большы прафесіяналізм расейскіх элітаў у справах палітычных тэхналёгіяў.
Трэба адзначыць, што цэнтральная ўлада і ў Расеі, і ў Беларусі валодае даволі значнай электаральнай падтрымкай. Эліты абедзьвух краінаў актыўна карыстаюцца вобразам "змрочных часоў", што панавалі да прыходу іх да ўлады. Сярод захопленага спажывальніцтвам электарату такая тактыка абсалютна пасьпяховая, бо грунтуецца на адносным, у параўнаньні з "ліхімі дзевяностымі" дабрабыце. І натуральна: кошт на нафту ў 1998 годзе знаходзіўся на адзнацы каля 9$. Цяпер - каля 100$. Пытаньне толькі ў тым, што беларускаму рэжыму даставалася толькі малая частка ад той плыні нафтадаляраў. А зараз і гэта забіраюць.
Беларускі аўтарытарны рэжым будуецца вакол асобы прэзыдэнта Лукашэнкі, расейскі - вакол Пуціна. Вось толькі Пуцін, як былы спецслужбоўца, навучыўся гуляць у камандзе. Вакол яго ёсьць пэўнае кола паплечнікаў, якое ў свой час і прасоўвала яго да ўлады, і якому ён хоць у нейкай ступені можа давяраць. Лукашэнка не давярае нікому.
Чэкісцкая групоўка, што кантралюе Крэмль з 2000 году, адразу згарнула пад сябе найпрыбытковы сыравінны бізнэс, што дазволіла ёй усталяваць кантроль над краінай і прадставіць ініцыятыўнай частцы насельніцтва магчымасьць рэалізаваць сябе ў іншых, не такіх прыбытковых галінах. Лукашэнку, каб трымаць краіну пад кантролем, даводзіцца душыць нават індывідуальных прадпрымальнікаў.
Расейская эліта імкнецца захаваць добрыя стасункі з заходнімі краінамі, як галоўнымі пакупнікамі сыравіны. Лукашэнка да пары пра гэта не задумваўся. Але цяпер, мабыць, давядзецца.
Выбары 2 сьнежня паказалі, што ўлада чэкісцкай групоўкі дасягнула хіба найбольшай магутнасьці: практычна поўная адсутнасьць апазыцыі і татальны кантроль над палітычнай сыстэмай краіны; магчымасьць прыбіраць і ўсталёўваць любыя праўныя абмежаваньні, выкарыстоўваючы канстытуцыйную большасьць у Думе; амаль рэкордна высокія кошты на энэрганосьбіты. Але ж у доўгатэрміновай перспектыве для каманды Пуціна існуе шэраг рызыкаў. І найгалоўная зь іх - застацца ў адзіноце. Палітыка прагматызацыі коштаў на энэрганосьбіты паволі пазбаўляе Расею саюзьнікаў ня толькі на блізкіх межах, але і ўнутры краіны. Нагадаю, што Крэмль ужо распрацаваў плян, паводле якога расейскія спажыўцы газы будуць плаціць той самы кошт, што і нямецкія, за выняткам транспартных выдаткаў. Заходнія краіны ўсё больш увагі надаюць дыверсіфікацыі паставак энэрганосьбітаў ды энэргаашчаджальным тэхналёгіям. Здабыча нафты і газы ў самой Расеі стала скарачаецца, а крэдытных сродкаў на распрацоўку новых радовішчаў унутры краіны няма. Ды і кошты на нафту, нягледзячы на аптымістычныя для Расейскага ўраду прагозы, маюць схільнасьць зьмяняцца. А што можа адбыцца, калі адзінаросы застануцца сам-насам з ардою незадаволеных спажыўцоў, уявіць цяжка і нават троху страшна. Асабліва ўзгадаўшы расейскую традыцыю разьвязваньня канфліктаў...